Başarısız Bel Cerrahisi Sendromu (BBCS) bel ameliyatlarından sonra bel, bel/bacak veya bacak ağrısının devamına veya tekrarlamasınaverilen genel bir tanımlamadır. Hasta ve cerrah için başarılı cerrahi son durum; ağrı ve rahatsızlığın belirgin olarak azalması, fonksiyonun tama yakın artması, işe geri dönüşün sağlanması, ilaç alımının durdurulması ve aile ile toplumda normal konumun sağlanmasıdır.
BBCS’ nin sıklığı ortalama %10 civarındadır.
BBCS’ unda üç ana neden bulunmaktadır. Bunlar:
-
- Ameliyat öncesi yanlış tanı konması,
- Hastaya uygun ameliyatın yapılmaması,
- Ameliyatın başarısızlığına yol açan teknik problemlerdir.
İlk tanı doğru mu?
Hastanın bacağına vuran ağrının nedeni bel fıtığından mı yoksa başka bir sebepten mi olduğu muayene ve ileri radyolojik ve biokimyasal tetkiklerle incelenmelidir. Yanlış tanılarda en çok omurga enfeksiyonları, omurga tümörleri, kalçada kireçleme, bacaklardaki damarsal hastalıklar ön plandadır.
Hastaya uygulanan cerrahi teknik doğru mu?
Ameliyat öncesi hasta şikayetleri dinlenip muayenesi yapılmalı, hastaya ait tüm tetkikler eksiksiz olarak tamamlanmalı ve bunların ışığında hastaya cerrahi girişim planlanmalıdır.
A. Ameliyat sonrası ağrının hasta ameliyattan çıkıp odasına geldiğinde geçmemesinin nedenleri:
- Hastaya ameliyat öncesi konan tanının yanlışlığı,
- Hastaya konan tanı doğru olsa da cerrahi tekniğin yanlışlığı veya yetersizliği,
B. Hasta ameliyattan çıktıktan sonra iyi, ama günler veya haftalar sonra sonra ağrıları başlıyorsa;
Hastada ilk planda enfeksiyon düşünülür. Diskitis dediğimiz ameliyat olan bel kıkırdağının enfeksiyonu ameliyat sonrası iki hafta ile 2 ay sonrası şiddetli bel ağrısı olarak kendini gösterir. Bu hastalara kesin yatak istirahati verilir ve damardan antibiyotik tedavisine başlanır.
- Ağrı ameliyattan sonra aylar içinde tekrarlıyorsa;
Ameliyat olunan mesafede veya başka bir mesafede bel fıtığının tekrarlaması, sinir kökünde ameliyata bağlı zedelenme, ameliyat sahasında oluşan yapışıklıklar, ameliyat bölgesindeki bel kaslarında zedelenme en sık rastlanan nedenlerdir. Bu hastalarda öncelikle ilaçla tedavi ve diğer ameliyatsız yöntemler kullanılır. Bu hastaların % 70-80’inde cerrahi yapılmadan fonksiyonlar düzelir.
- Ameliyattan yıllar sonra ağrı tekrarlaması,
Bulguların yıllar sonra ortaya çıkmasının en büyük nedeni dejenerasyon denen eklemlerin ve kıkırdak yapıların bozulması ile açıklanır. Yıllar önce ameliyat olan hastanın daha o zamanlarda omurilik kanalındaki darlık varlığı ve bunun yıllar içinde yavaş yavaş artması, ameliyat edilen bölgedeki kıkırdak yapının çökerek bel kemiklerinin birbirine yaklaşması, zaman içinde eklemlerin bozulmasına bağlı bel kayması BBCS’ unu açıklar.
BBCS’unda ilginç bir sebep ise ameliyattan önce 3-4 ay çalışamaz durumda olma, işçi tazminatı alma gibi durumlar, kişilik bozuklukları, depresyon ve anksiyete varlığıdır.
